خاشعان (قرآن)

---

در این مقاله آیات مرتبط با خاشعان معرفی می‌شوند.

۱ - اوصاف خاشعان‌

---

اوصاف خاشعان‌ که در آیات قرآن ذکر شده عبارت است از:

۱.۱ - مناجات با خوف و رجاء

خاشعان به درگاه الهى، مناجات‌کنندگان با حال خوف و رجا:
«... وَ يَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ؛... و از روى بيم و اميد ما را مى‌خواندند؛ و پيوسته براى ما خاضع و خاشع بودند.»

۱.۲ - اعتقاد به لقاءالله

خاشعان، معتقد به لقاى پروردگار و بازگشت به سوى او:
«... الْخاشِعِينَ‌ • الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَيْهِ راجِعُونَ؛... خاشعان ... همان كسانى كه مى‌دانند پروردگارشان را ملاقات خواهند كرد، و به سوى او باز مى‌گردند.»

۱.۳ - عدم معامله با آیات الله

خاشعان به درگاه الهى، خوددارى‌كننده از هرگونه معامله با آیات خداوند:
«... خاشِعِينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلًا ...؛... در برابر فرمان خدا خاضعند؛ و آيات خدا را به بهاى ناچيزى نمى‌فروشند....»

۱.۴ - پیشگام در کارهای خیر

خاشعان به درگاه الهى، پيشگامان در اجراى كارهاى خير:
«... إِنَّهُمْ كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ‌ ... وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ؛... چرا كه آنان خاندانى بودند كه همواره در كارهاى خير بسرعت اقدام مى‌كردند؛ ... و پيوسته براى ما خاضع و خاشع بودند.»

۱.۵ - اوصاف دیگر

خاشعان به درگاه الهى، به دور از ضايع كردن نماز، پيروى هوای نفس و گمراهی:
أُولئِكَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ مِنْ ذُرِّيَّةِ آدَمَ وَ مِمَّنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ وَ مِنْ ذُرِّيَّةِ إِبْراهِيمَ وَ إِسْرائِيلَ وَ مِمَّنْ هَدَيْنا وَ اجْتَبَيْنا إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُ الرَّحْمنِ خَرُّوا سُجَّداً وَ بُكِيًّا • فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا؛آنها پيامبرانى بودند از فرزندان آدم، و از كسانى كه با نوح بر كشتى سوار كرديم، و از دودمان ابراهيم و يعقوب، و از كسانى كه هدایت كرديم و برگزيديم، كسانى كه خداوند مشمول نعمتشان قرار داده بود، هنگامى كه آيات خداوند رحمان بر آنان خوانده مى‌شد به خاك مى‌افتادند، در حالى كه سجده مى‌كردند و گريان بودند. امّا پس از آنان، فرزندان ناشايسته‌اى جاى آنها را گرفتند كه نماز را تباه كرده، و از شهوات پيروى نمودند؛ و بزودى مجازات گمراهى خود را خواهند ديد!»

۲ - مصاديق خاشعان‌

---

مصادیق خاشعان با توجه به آیات قرآن عبارتند از:
ابراهیم علیه‌السلام، ادریس علیه‌السلام، اسحاق علیه‌السلام، اسماعیل علیه‌السلام، اهل کتاب، ایوب علیه‌السلام، داود علیه‌السلام، ذاالکفل علیه‌السلام، زکریا علیه‌السلام، سلیمان علیه‌السلام، عالمان، عیسی علیه‌السلام، لوط علیه‌السلام، محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله، مریم علیهاالسلام، موسی علیه‌السلام، مؤمنان، نوح علیه‌السلام، هارون علیه‌السلام، همسر زکریا، یحیی علیه‌السلام، یعقوب علیه‌السلام، یونس علیه‌السلام.

۳ - پانویس

---